OPEN TALK: BONG E TARANTINO

Non houbo tempo para o rumor ou o transcendido. Simplemente chegou un mail avisando do evento: Open Talk Bong Joon-ho (BJH) e Quentin Tarantino (QT). Así, nunha fermosa tarde na que a luz acusaba o final do outono e do Festival Internacional de Busán (BIFF) Quentin Tarantino chegou á cidade surcoreana desde Macao, onde recibiu o premio pola súa carreira nos Premios Huading. Así, de súpeto, espontaneamente, como fan, non como convidado, e este foi o único evento que aceptou facer. Nin entrevistas, nin master class, nin nada. E a charla foi moderada nin máis nin menos que un dos críticos máis recoñecidos actualmente, Scott Foundas (SF).

SF: Tarantino, que che fixo vir ao BIFF?

QT: Vin impulsivamente. Estaba en Macao por unha cerimonia de premios, preparándome para ir a outro Festival cando a miña amiga Jenny Jue, que foi Directora de Casting en Inglourious Basterds (Quentin Tarantino, 2009) e en Snowpiercer (Bong Joon-ho, 2013) díxome que viría ao BIFF e que pasaría tempo co Director Bong (ao que aínda non puidera coñecer) así que lle preguntei: “podo ir?” Ela dixo si, e aquí estamos.

SF: Como coñeciches o traballo do Director Bong e que che fixo interesarte na súa obra?

QT: a primeira película que vin foi The Host (2006) cando foi estreada nos cinemas. Escoitara que era unha moi boa película e cando a vin quedei moi impresionado. Pensei que de todos os directores que estiveron dando volta no últimos vinte anos, Bong ten esa calidade do Spielberg dos 70, na que sen importar o tipo de historia, sempre hai un nivel de comedia e entretemento. Cando se pensa en Tiburón usualmente lémbranse grandes escenas cargadas de suspense e medo pero sempre hai marabillosos momentos cómicos a través de toda a película. E vexo o mesmo a través de todo o traballo de Bong. Iso levoume a ver Memories of Murder (2003) e creo que comparte o mesmo nivel de xenialidade que The Host así que para ese entón xa era un gran fan.

SF: Ambos os dous gravitan sobre os dramas, en xeral, pero como escusa para abarcar temáticas máis transcendentes. No caso de Tarantino westerns de vinganza sobre a escravitude; un home cunha misión no medio do Holocausto. No caso do Director Bong, unha película de monstros sobre temas ambientais; é dicir grandes temáticas enterradas baixo unha superficie convencional.

QT: Estas son o tipo de películas que me gusta ver. Vexo todo tipo de filmes pero son estes os que prefiro e, usualmente, son os filmes dos meus directores favoritos. Eses que colecciono e obsesiónanme. Cando fago unha película de artes marciais como Kill Bill (2003) ou un western como Django Unchained (2012) espero facelas á miña maneira, reinventar o xénero un pouco ao non facelas na maneira tradicional senón a versión Tarantino. En definitiva iso é o que espero estar a facer. Versións propias das películas que me gustan.

SF: Cales son algúns dos directores particularmente importantes para facer este tipo de películas?

QT: Eu considérome un estudante de cinema. É case como que estou a ir ao meu Profesorado en cinema e o día que morra será o día no que me gradúe. É unha carreira que toma toda a vida. Volvendo á túa pregunta, con respecto aos spaguetti western adoro a Sergio Leone, Lucio Dasary, Cabucci… amo os seus filmes e constantemente estudo as súas películas. Valóroas e están todas na miña cabeza no que respecta a vocabulario cinematográfico. Pero hai que entender que estas películas son produto da súa época. Son dos 60. Eu tento facer a perspectiva 2013 delas, tanto a miña perspectiva como a da audiencia que talvez non viu estas películas pero que poden facer relacións entre elas.

BJH: No meu caso, gústanme os dramas norteamericanos dos 70. Con todo, cando tentei traducir as convencións dramáticas destes dramas e facer unha película coreana non se adaptaban moi ben. Por exemplo, nas películas de monstros norteamericanas sempre hai científicos e militares ou o heroe que loita contra o monstro. Na miña película hai unha familia moi estraña que loita contra o monstro nunha maneira moi pouco convencional. Tentei facer unha especie de drama coreano que xerase unha sensación moi estraña mentres a ves.

QT: É gracioso porque a idea de que unha familia, non calquera familia senón unha moi rara e fodida como a de The Host, sexa a protagonista dun filme é case insondable en Estados Unidos ou case en calquera país. E ese é un dos elementos que fixo que reinventes o xénero, ao darlle un xiro totalmente diferente.

BJH: Bueno, os personaxes nas túas películas tamén están bastante fodidos!

QT: Verdade, verdade… cando estabas a facer Memories of Murder. Estabas a pensar como encaixaría dentro do xénero de asasinos en serie?

BJH: Cando estaba a preparar Memories… estudei moito sobre os asasinos en serie, incluídos os de Norteamérica. E por suposto influencioume moito O silencio dos cordeiros (The Silence of the Lambs, Jonathan Demme, 1991), baseada na novela de Thomas Harris, pero a miña maior influencia foi La venganza es mía (復讐するは我にあり, 1979) de Shôhei Imamura. Con todo, aínda que me inspiraron moito estas películas, o caso real no que está baseada Memories… foi tan abafador que primeiro tiven que lidar con iso.

QT: "En definitiva espero facer versións propias das películas que me gustan".

SF: Quixese preguntarlle a Tarantino se lle gustaría facer unha película sobre asasinos en serie e ao Director Bong se faría un western ou unha película de guerra.

QT: Oh, non creo que o planeta terra poida soportar a miña película sobre asasinos en serie. Revelaría demasiado claramente a miña enfermidade.

SF: Podería dicirse que Natural Born Killers (1994, dirixida por Oliver Stone con guión de Tarantino) podería ser a túa película sobre asasinos en serie.

QT: Si, esa é a miña película sobre asasinos en serie. O problema é que realmente odio esa película. Se lles gusta o que fago non vexan nunca Natural Born Killers porque realmente apesta.

BJH: Se eu fixese unha película de guerra como Inglorious… probablemente sería sobre un prisioneiro que elixe escapar da prisión como A gran evasión (The Great Scape, 1963) de John Sturges. De feito, gustaríame probar todos os xéneros menos o musical porque non podo soportar o vergoñoso momento no que de súpeto se poñen a cantar.

SF: Gustaríame coñecer as súas opinións sobre o feito de que, cando pensamos en todos os tipos de películas que son exhibidos nos festivais de cinema, parece haber unha especie de reacción contra os filmes de xénero en relación aos filmes artísticos. Gustaríame escoitar que pensan sobre o por que deste virus institucional.

QT: Hai todo tipo de películas e de feito a min gústanme todo tipo de películas pero un dos motivos de por que as persoas van ao cinema a ver películas de xénero é que cando están ben feitas e funcionan ben, son excitantes ou divertidas ou desprenden a mesma sensación que a maioría da xente asocia con pasar tempo cos seus fillos cando van ao cinema xuntos. Agora, cando es maior ou se te sofistica o gusto un pouco podes de feito gozar dunha variedade moito máis ampla de películas. Con todo, cando sentimos que somos arrastrados cara as películas de xénero, na miña opinión, estamos atraidos a tentar recuperar esas primeiras experiencias cinematográficas.

BJH: A soa idea de separar as películas de xénero das artísticas ou comerciais non ten sentido para min porque cando elixo facer un filme, quero facer unha película que me entusiasme, unha historia que me inspire. Non estou a pensar en se estou a facer unha película comercial ou artística. O que busco é facer unha película que permaneza unha vez que o visionado termina, así, por exemplo, a mañá seguinte, mentres almorzas, algunha escena ou diálogo aparece na túa cabeza novamente.

QT: Son Jackie Brown (QT, 1997) ou Mother (BJH, 2009) películas de xénero? Jackie Brown ten elementos do blaxploitation (movemento cinematográfico que tivo lugar nos Estados Unidos a principios dos anos 1970 coa comunidade afroamericana como protagonista principal de películas) pero eu non a considero pertencente ao xénero senón coma o estudo deses personaxes. E o mesmo con Mother. É unha película policial, hai algúns elementos pero é en realidade a historia desa muller.

Eu medrei nos 70. Entón, se querías ver unha película doutros sitios fóra de Norteamérica, só se tiña acceso a filmes de artes marciais de Taiwan ou Hong Kong e a min fascinábanme. Un dos meus directores favoritos é Ishirô Honda, ao que considero xunto con Spielberg, os mellores directores de filmes de ciencia ficción, porque película tras película crean o seu propio mundo, onde segundo Honda Xapón perdeu a guerra mundial pero aparentemente, gañou a carreira espacial!

Unha das primeiras películas coreanas que vin foron dun director coreano que filmaba en Hong Kong sobre a guerra de Corea. Foi así como coñecín as atrocidades que padeceu este país. No cinema, non na escola.

BJH: No meu caso considero que o Mestre do cinema coreano é Kim Ki-young, director de The Housemaid (하녀, 1960). De feito, preto da miña casa había un cinema onde pasaban as súas películas a medianoite. Así que adoitaba escaparme mentres a miña familia durmía para ver a sesión de medianoite das películas do Director Kim. Eran moi violentas e sexuais e moitas delas eran case películas de xénero ou serie B e eu gozaba moitísimo o vívido dos seus ambientes. Pero cando fun medrando comecei a pensar sobre do que realmente falaban esas películas e descubrín que tamén os directores de Norteamérica estaban a facer ese tipo de películas como John Carpenter ou Brian de Palma. Pero ao mesmo tempo non podía entender inglés. Por tanto non entendía completamente o guión así que terminaba construíndo a película na miña cabeza, o que creo que activou bastante a miña imaxinación.

BJH: "A miña maior influencia para 'Memories of Murder' foi 'La venganza es mía' (1979) de Shôhei Imamura".

SF: Cando penso nos elementos que ambos comparten, unha das cousas que aparece na miña cabeza inmediatamente é que moitos dos grandes directores están obsesionados con traballar cos mesmos actores. No caso do Director Bong sería Song Kang-ho, Bae Doo-Na ou Ko Ah-Sung. Gustaríalles falar sobre se á hora de escribir unha película teñen actores concretos en mente?

QT: De feito é moi cómodo traballar cos mesmos actores porque entenden exactamente o que queremos así que, ao longo do tempo, cada vez necesitamos falar menos e menos. Ás veces os actores que me gustan das películas de xénero que mencionabamos anteriormente son xeniais nese tipo de filmes e por suposto que os amamos porque son excelentes nas películas que máis nos gustan. Pero ao mesmo tempo pregúntome que sucedería se un lles dese diferentes tipos de papeis. Roles nos que realmente puidesen mergullarse e profundar. Hai grandes actores que sempre fan pequenos roles e que teñen as mesmas ou mellores aptitudes que os actores que vemos en roles principais pero que non tiveron tanta sorte. E, ao mesmo tempo, os mellores directores sempre tiveron o seu grupo de persoas coas que traballan unha e outra vez.

En definitiva, é sempre positivo traballar con persoas que un xa coñece e, ao mesmo tempo, encántanos pensar na posibilidade de volver pasar tempo xuntos cos actores cos que xa traballamos. Con todo, eles teñen que ser capaces de dicir os meus diálogos e non todos poden facer iso.

SF: Temos a posibilidade de falar con vostedes logo de que ambos realizaron as películas máis importantes e ambiciosas das súas carreiras. Django é a película máis exitosa comercialmente de Tarantino. Snowpiercer é un gran éxito en Corea e está a piques de ser exhibida no resto do mundo. Ambos empezaron como pequenos directores de filmes independentes e agora son directores de primeira liña cuxas películas poden ser gozadas en todo o mundo e lograron facer esa transición sen perder ningunha das características asociadas a eses primeiros filmes. Pregúntome se poderían falar sobre o que significa desbordar as fronteiras do propio país e facer películas de estudo e de gran orzamento sen sacrificar ningún deses elementos que fan das súas primeiras producións pezas únicas.

BJH: A miña película non é un filme de Hollywood senón de cooperación internacional porque, aínda que estea falada en inglés ten investidores e produtores coreanos. Sei que en Hollywood o Director non ten poder de decisión sobre a versión final, nin no casting. Tamén sei que 40 millóns de dólares é un orzamento incriblemente grande en Corea e en Asia. Con todo, tiven a posibilidade de ter independencia creativa e a produción non foi interferida en ningún momento. Por iso, considérome moi afortunado.

QT: No meu caso redúcese todo a que son o escritor e director das miñas películas. Se non fose o escritor e estivese estancado buscando materiais que me inspiren probablemente estaría atrapado nalgúns deses lugares. É doado conservar a túa propia voz cando é sempre a túa escritura, as túas palabras e as túas imaxes. O proceso de escribir lévache a saber exactamente que queres e como logralo e é esa, precisamente, a voz do director.

Comments are closed.