Scarlet, de Pietro Marcello

Scarlet, de Pietro Marcello

A desorde do estético

O director Pietro Marcello aposta por mostrarnos a beleza dun atardecer constante na súa obra Scarlet (2022), referenciando ideas da obra literaria de Alexander Grin, Scarlet Sails (1923), pese a non poder falar dunha adaptación directa. Unha historia de posguerra entregada ao amor en todas as súas formas: bonito, frustrante e político. Un amor que fía entre as dúas personaxes principais: Raphäel (Raphaël Thierry), un home que loitou na Primeira Guerra Mundial, devastado pola morte da súa muller; e Juliette (Juliette Jouan), a súa filla á que coñece ao chegar do campo de batalla. O filme, co peso do retorno a un pobo do norte de Francia, amósanos un home rudo e calado que expresa os seus sentimentos a través das mans de traballador e artesán.

Estas mans grandes e desgastadas lévannos polo camiño de reincorporación á vida da vila buscando traballo e respostas sobre a morte da súa muller. Unha primeira parte da obra móstranos a tenrura dun pai que ve medrar á súa filla mentres intenta gañarse a vida como carpinteiro, achegándose a un estilo semellante ao realismo ruso; mentres que a outra préstalle atención á filla e ao seu crecemento como persoa nunha etapa de mocidade. Do mesmo xeito que as mans de Raphäel acaparan os planos na primeira metade da obra, marcando o peso emotivo, parecen desvanecerse como se soltasen á propia Juliette na súa madurez, pasándolle así o protagonismo da historia e entrando nun ton de fantasía, maxia e amores complexos que só será interrompido cara ao final do filme. 

Esta estrutura partida, onde se entrecruzan a vida do pai e da filla cambiando o xénero da obra, dános perspectivas diferentes que parecen funcionar na teoría, mais á hora de establecerse na linguaxe da cinta fai tremer os seus cimentos. Un exemplo disto é que, a pesar de que o director nos mostra a sensibilidade da nena pola música e o canto dende pequena, non é ata pasado o ecuador da proxección cando aparece unha escena con música extradiexética que rompe coa liña de realismo cotiá que se mostrara ata o momento. Tampouco somos capaces de entendelo como un cambio de estilo, pois só se emprega esta linguaxe nunha escena máis. Este mesmo concepto repítese ao longo do filme, creando sensacións encontradas entre boas ideas con peso estético e potencial para a trama, pero que non atopan desenlace.

Ocorre isto mesmo cun dos aspectos máis destacables da peza, xa que o feito de tratar a imaxe dun melodrama non só coa estética dun filme de época, senón coas texturas e gran arraigados ao celuloide do cinema pre-dixital, semella un acerto á hora de facernos sentir noutro momento, creando emocións a partir do recordo. Podémolo intuír como liña de tendencia coa recente Aftersun (2022) e a súa delicadeza á hora de plasmar os anos noventa cunha imaxe e cor que sobreentendemos da época. Na obra francesa temos que sumar unha elección de planos que nos levan aos anos cincuenta e aos melodramas estadounidenses; mais o filme representa os anos posteriores á Primeira Guerra Mundial, creando certo conflito visual. O emprego en varias ocasións de imaxes de arquivo restauradas da guerra e da sociedade do primeiro cuarto do século XX remarca a visión documental de Pietro Marcello xa vista en Per Lucio (2021), pero custa que funcionen na inmersión da obra, quedando como un recurso curioso, pero non eficiente, nunha historia que presenta unha linguaxe técnica e visual propia e recoñecible como marca de autoría, contrastando demasiado coas panorámicas e gravacións amateur das imaxes de arquivo.

Scarlet, de Pietro Marcello

Cando a imaxe se deixa levar pola trama créanse cadros fermosos que enchen a pantalla de cores pastel e luz melancólica nese atardecer constante que guía a Juliette polo mundo dos soños imposibles, a maxia e a fantasía. Achegámonos ao cinema das princesas Disney, á personalidade das protagonistas dos filmes do Studio Ghibli e á constante promesa ás clases baixas de que os soños tórnanse realidade.

Porén, mentres unha clase social soña e escapa polo mundo en barcos voadores; outra permítese a licencia de montar nun avión e vivir nos soños. Dende a complexidade da destreza técnica coa que determinamos se un traballador da madeira é artesán ou artista ata as pequenas posibilidades dunha familia humilde para a educación da súa filla. Se hai un tema que se separa do ritmo atropelado da obra é a constante sensación de conciencia de clase. Remarca a imposibilidade dun sistema meritocrático e avisa do perigo constante ao que se somete o obreiro e a súa familia á hora de asentar a súa vida, coa sombra dun sistema capitalista de produción constante onde a arte queda nun segundo plano. 

É un aventureiro, os aventureiros esquecen”, con esta frase intentan consolar a Juliette na súa trama amorosa cun mozo rico da vila (Louis Garrel), representando a sensación de inferioridade que pode sentir a protagonista, capacitada para tomar decisións e esquecer do mesmo xeito, pero sen o privilexio de escapar. Esta ideoloxía marcada choca coa estética de filme clásico estadounidense e as referencias ás obras de Disney, falamos dunha obra que trata os temas actuais con sensibilidade e destreza, ateigando situacións que se resolven con tramas de coidados, saúde mental e mulleres fortes e independentes desligadas da figura do home.

A pesar da trama caótica, estamos ante unha obra fermosa onde cada imaxe podería ser un cadro romántico cunha sensibilidade na cor sublime e gusto polos encadres ben compostos. Con todo, as obras non se sustentan unicamente por unha estética coidada, e aínda que de xeito estanco cada escena funciona ben por si soa, pérdese o peso da trama diluído no intento de establecerse como un filme sen xénero fixo. Pode que botemos en falta o traballo de subtraer temáticas para lograr unha obra máis funcional e directa. Sobre todo, atendendo a esas boas ideas que comezan ao longo da peza, pero que rematan abruptamente ou simplemente non teñen desenlace, perdéndose no atardecer constante como un día que non remata nunca.

Scarlet, de Pietro Marcello

Comments are closed.