LOOPER, de Rian Johnson

VIAXES DE CULTO

Na desintegración corporal que pareceu ocupar boa parte da selección de Sitges deste ano, cobrou especial importancia un filme tan irregular como atractivo: Looper, destinado a se converter nunha cinta de culto pola brillante e orixinal exposición dunha trama de viaxes no tempo ao uso, pero executada cun ritmo trepidante, e unha estética e narración adheridas a un estilo moi Novo Hollywood. Se puidésemos atopar un lugar en común entre a intensidade dramática de El Padrino de Coppola, o nervio dos filmes de gángsters de Scorsese, o gusto pola ostentación visual no deseño de produción de Lucas, as constantes do pai ausente de Spielberg -e certo misticismo espiritual moi na liña de Encuentros en la Tercera Fase-, e a violencia seca e estetizada do Carlito’s Way de De Palma; seguramente poderiamos atopar a Rian Johnson nese lugar.

Os referentes son moi elevados, pero é que o primeiro treito de Looper fai xustiza a estes nomes. A trama, na que algúns viron un novo Terminator, é interesantísima. As viaxes no tempo xa están inventadas, mais prohibidas. Unha banda de asasinos dedícase a mandar dende o futuro a persoas que queren eliminar e, ao pasar ao outro lado da liña temporal, no presente, un “looper” está a esperalos cunha arma na man para desfacerse deles. O nó de trama que desencadea a gloriosa persecución sobre a que se sustenta o filme? O protagonista (un rudo Joseph Gordon-Levitt) recibe a súa propia versión do futuro (mordaz Bruce Willis) e, incapaz de matalo, foxe. Dende ese momento, ten que elixir entre perseguilo el tamén para saldar as súas contas coa mafia, ou deixalo vivir para que desfaga unha suposta conspiración.

Lonxe do estilo plúmbeo e cool de Brick (2005) e do nerviosismo visual de The Brothers Bloom (2008), Johnson está comezando a atopar unha narración que combina o dinamismo da súa anterior película coa profundidade (xa sen ínfulas intelectualoides) do seu debut nas longametraxes. O único que se lle pode achacar a Looper é a súa ambición á hora de combinar esta trama trepidante con outra (cara o final do filme), máis melodramática e poética, que, se ben dá sentido a un poderoso desenlace, lastra o filme por irregular. Este título é un excelente filme de acción. Se cadra cunha narración moi medida e convencional de introdución, nó e desenlace, pero non por iso menos notable. Logo duns primeiros minutos coa atractiva voz en off de Gordon-Levitt como narrador da historia, acompañada dunhas imaxes hipnóticas que axudan a que a sensación de inmersión neste mundo alternativo sexa total -e isto é o máis complicado e á vez o máis gozoso que pode facer unha boa obra de ciencia-ficción-, chega unha relación con Willis moi cachonda, irónica e filosófica sobre as cuestións morais do traballo de asasinos que desempeñan, e as implicacións que o poder do control do tempo outorga. Estas ambicións están tan ben integradas entre os balazos que non molestan en absoluto ao entretemento o espectador, simplemente unha cousa e a outra son complementarias.

Cando un xa cre que vai ver un dos mellores blockbuster con miolo rodados en anos, resulta que entra no filme unha forzada relación do protagonista coa muller redentora marca do xénero; chega o drama, e vense todo abaixo. O filme só recupera o voo nun final visual e conceptualmente poderosísimo, onde volve combinarse a ambición metafísica de fondo con esa narración hipnótica e trepidante. Un ten a sensación de que Johnson debe tomarse menos en serio a si mesmo, desprenderse desas ínfulas intelectuais, ou integralas mellor no seu modelo de terceira vía; e só nese momento pasará a formar parte desa categoría de primeira división que tan ben imita.

Porén, cos seus erros e virtudes, Looper é conceptualmente tan atractiva que está destinada a se converter xa nun título de culto. A idea dun sistema que depura o que xa non necesita, incluídos os asasinos que este mesmo contrata para esa tarefa, destinados dende que asinan o contrato a autodestruírse algún día; bañados en ouro, desfasando na súa riqueza, conscientes de que teñen os días contados; é dos conceptos máis politicamente radicais que se viron no cinema de acción comercial recente, só comparable ao segundo Batman de Nolan ou á interesante adaptación de V de Vendetta. Por todo isto, que non estrañe ver nos próximos carnavais algúns disfraces de Looper pola rúa.

Comments are closed.