A ESTACIÓN VIOLENTA, de Anxos Fazáns

aestacion

De costas, a cámara lenta, Claudia (Nerea Barros) aproxímase a unha praia onde se unirá a catro amigos para acabar bañando os seus corpos espidos e eufóricos no mar. Considerando o que veremos despois nesta primeira longametraxe da pontevedresa Anxos Fazáns (1992), a enigmática secuencia que o abre parece extraída doutro filme, menos escuro e oposto á desolación que baña cada paso cara a nada dos seus erráticos personaxes. En realidade, este choque plasma en si a identidade de A estación violenta (2018), unha obra fundamentada na ausencia e a ruptura como mostra do peso que recae sobre cada un dos seus personaxes, na que as supresións son tan importantes como o estado ruinoso do que contemplamos.

Literato frustrado e precario sen verbalizalo, Manoel (Alberto Rolán) representa o paradigma do home perdido no mundo adulto, ancorado nas promesas dunha xuventude non superada. As súas primeiras andainas polas rúas e bares de Santiago de Compostela, regado en alcol e acompañado por un inequívoco xesto de derrota, guíannos ata esa primeira escena como dolorosa encarnación dunha Arcadia perdida, sensación confirmada cando entran en escena a propia Claudia e a súa parella David (Xosé Barato), que comparten con el o seu mesmo baleiro e resucitan ese momento, referido como vivencia pero tamén atribuíble a unha sorte de ensoñación coletiva, no que a xuventude de todos truncouse sen remisión.

A estación violenta está producida por Matriuska, compañía responsable das películas de Ángel Santos. Alén da tentación de establecer un paralelismo formal ou argumental coa notable filmografía do autor de Las altas presiones (2014) –tendo en conta non só o traballo coa imaxe de Alberte Branco, senón que o propio Santos é coguionista e incluso aparece nun pequeno cameo como figurante sen acreditar–, o seu punto de partida devólvenos ás constantes globais dun cinema español novo e especificamente máis feminino, inclinado con frecuencia a reflexar a indefinición dos seus protagonistas na trintena. O regreso a Galicia de Claudia e David, despois dun tempo lonxe das súas raíces, non é senón a confirmación da angustia que os os perseguía desde que os seus días xuvenís remataron sen avisalo. Nese sentido, algúns pasaxes enunciativos do guión que adapta libremente a novela homónima de Manuel Jabois, como os referentes á drogadicción ou a enfermidade de Claudia, antóllanse algo excesivos á hora de perfilar a uns personaxes acertadamente fuxidíos; outros, como o carácter moito máis aberto e soñador da contraposta moza Daniela (Laura Lamontagne), resultan cruciais para expór os seus medos e a raíz do problema xeracional dos mesmos.

Coa textura melancólica que posibilita a rodaxe en celuloide, Fazáns toma os corpos e peles como bandeira do seu prometedor debut, non só nos continuos escarceos sexuais, senón tamén naqueles momentos que funden aos protagonistas cos escenarios ao transitar por eles. Dese modo opón o omnipresente pasado esquivo e fantasmal a un presente efímero, atravesado polo movemento dos corpos decadentes e non menos espectrais, ante o cal a música ten moito que expresar. Esta última faceta supón en A estación violenta un percorrido documental pola escena alternativa pontevedresa, a través dos directos filmados de grupos da provincia como Pantis, Rabuda ou Contenedor de Mierda. Pero tamén brinda a unha pletórica Nerea Barros –e a Xosé Barato como a súa réplica muda– a ocasión de exhibirse rota ante a cámara interpretando, nun climático primer plano, unha melancólica versión de El huerfanito, cuxa letra (“yo no tengo ni padre ni madre que sufran mis penas”) termina por explicitar o insoportable baleiro que afoga aos protagonistas. Seres condenados a vagar sen un espazo ao que aferrarse, fillos de ninguén e da nada nun mundo no que se lles tende unha autopista ao abismo.

Comments are closed.